kömək

is.

1. Birinin qarşılaşdığı çətinlikləri, sıxıntıları yüngülləşdirmək üçün görülən iş, hərəkət; yardım. Lay-lay əməyim bala; Duzum, çörəyim bala; Gözləyirəm böyü sən; Görüm köməyin bala. (Bayatı). Bir səs dedi: – Ey qafil; Hər meyvə olur hasil; Zəhmətlə, köməklərlə. A. Ş.. <Yaralı> canını dişinə tutub durmaq, şəfqət bacısının köməyi ilə arxaya getmək istədi. Ə. Vəl.. Kömək diləmək (istəmək) – başqasından yardım istəmək, başqasının yardımına ehtiyacı olmaq. Atasından kömək diləmək. – <Rüstəm:> Atam ölmüş, daha bir kəsdən kömək diləməyə gümanım gəlmir. C. C.. <Gülyazın> gözü qabağında kömək diləyən məsum bir körpənin siması gəlib durdu. Q. İlkin. <Aynanın> sanki kömək istəyən əlləri bir an havada asılı qalıb tappıltı ilə yanına düşdü. İ. Hüseynov. Kömək etmək (eləmək) – yardım etmək, yardım göstərmək. Yoldaşına kömək etmək. Geridə qalanlara kömək etmək. – <Şah:> Mən bir keçə qayırım, bunlar da mənə kömək etsinlər. Ü. H.. Kömək görmək – başqasının köməyi dəymək, yardımı olmaq. <Bəhram:> Səndən ki, görmədim kömək; Özüm həll eləyəm gərək! A. Ş.. Köməyi dəymək (çatmaq) – bax kömək etmək (eləmək). Birinə köməyi dəymək. Qonşuya köməyi çatmaq. – <Məmmədağa:> Oğlunuz burada oxuyub yazı-pozu biləcəkdir və onun <Qurbanəliyə> köməyi dəyər. N. N.. Uşaqlar kiçik olduqlarından bir o qədər köməkləri çatmırdı. S. S. A.. Köməyi olmaq – 1) bax köməyinə çatmaq (qoşmaq, yetişmək). <Qərib:> Əgər mövlam mənə kömək olarsa; Ağlama, sevgilim, yenə gələrəm. «Aşıq Qərib»; 2) bir şey edə bilmək, təsiri olmaq. <Əcəb xala:> Gəlsə də nə kimi bir köməyi ola biləcəkdi. S. H.. Köməyinə çatmaq (qoşmaq, yetişmək) – darda qalan, çətinliyə düşən adama kömək etmək, yardım göstərmək, əlindən tutmaq. Yoldaşının köməyinə çatmaq. – Daldakı kazaklar yüyürüşüb, zabitin köməyinə çatdılar. M. Hüs.. Ümidim bircə ona idi ki, Qoçaq mənim gəlmədiyimi görüb özü mənim köməyimə yetişər. . M. Rz..

2. O biri hissələri gücləndirmək üçün ayrılan hissələr, əlavə qoşun hissələri. <Qəhrəman:> Bundan əlavə, komandan bir-iki saata qədər bizə kömək göndərəcəyinə də söz verdi. H. N..

3. məc. Arxa, himayəçi, havadar, yardım edən adam. Oğul atanın köməyidir. – Lap becadı bu sözləri deməyim; Dağılıbdı arxam, ölüb köməyim. A. Ə.. Kömək olmaq (çıxmaq) – birinə arxa, havadar olmaq, birini himayə etmək. Yoldaşına kömək çıxmaq. – <Eyvaz Baxşıya:> Başıma bir iş gəlsə, sən <Sonaya> kömək ol. C. C.. O, yoldaşına kömək çıxaraq, bir atalar sözünü kinayə ilə ortalığa atdı və masqara ilə hırıldadı. . Ə. S..